Auteur: José Kramer

Benodigde ruimte

Regelmatig krijg ik per email de vraag hoeveel kippen iemand kan houden in het hok wat men heeft aangeschaft of zelf heeft gebouwd, dat het me handig lijkt om hier maar mee te beginnen.

Over het algemeen zijn de kant-en-klaar-hokken zoals die in de winkels te koop zijn, veel te klein. De konijnenhokken die men verkoopt, zijn qua afmeting geschikt voor een paar hamsters en de kippenhokken die men verkoopt zouden het goed doen als konijnenhok.

Ik vind het soms schokkend om te zien wat sommige mensen op Marktplaats te koop hebben staan onder de naam kippenhok. Voor mij persoonlijk geldt ( misschien ook voor u ? ) dat ik ervan geniet als ik zie dat mijn beesten genieten van hun goede leventje.

Van konijnen in te kleine hokken en kippen die in hun kleine ren op-en-neer lopen om maar een opening te kunnen vinden om eruit te kunnen, maken mij niet gelukkig. Dit is natuurlijk ieder voor zich, maar ik hoop toch dat het merendeel er net zo over denkt als ik (utopie?).

Een paar voorbeelden van hokken die naar mijn mening níet geschikt zijn voor een orpingtonkriel / grote orpington: Tenzij de kippen bij deze hokken een vrije uitloop hebben; dan zijn deze hokken uitermate geschikt: Persoonlijk vind ik dat grote orpingtons niet geschikt zijn om in een gesloten ren te houden. Dit zijn gewoon dieren, net als geiten en varkens, die behoorlijk groot zijn en naar mijn mening los horen te lopen en te bewegen. Een kip is van oorsprong een dier wat zijn voedsel bij elkaar scharrelt.

Een gezonde kip scharrelt de hele dag. Dit geldt natuurlijk ook voor orpingtonkrielen, ookal zijn deze een heel stuk kleiner. Orpingtonkrielen zijn op zich wel geschikt om te houden in een hok met een ren, maar hanteer dan wel minimaal 2 m2 per kip en realiseer dat dit absoluut niet ruim is voor een dier wat graag scharrelt.

Een grote Orpington heeft daarentegen natuurlijk nog veel meer ruimte nodig.

Ook is het belangrijk dat een ren niet laag over de grond is, maar wat hoger, zodat de kip af en toe even gekke sprongen kan maken, dat doen ze zo graag!

Ook zijn kippen gek op verhogingen en plankjes en stokken, dus als u kans ziet om die wensen te vervullen, dan zal de kip daar dankbaar gebruik van maken!

Houd er wel rekening mee dat als uw kippen, als zij de tuin in kunnen, alles zullen omploegen! Wanneer u dit wilt voorkomen, kunt u beter een stukje afzetten rondom het kippenhok, zodat ze in die afgezette ruimte kunnen scharrelen.

Het nachthok
Onder het nachthok wordt meestal het hok verstaan waar de kippen ’s avonds op stok gaan, maar is ook vaak de plek waar de broedkistjes zitten.

Vaak is het nachthok niet erg groot, maar sommige mensen hebben zo’n groot nachthok dat er zelfs plaats is om een voer- en drinkwaterbak neer te zetten. Wanneer u voor een nachthok kiest wat op poten staat, dan is dit ideaal voor de kippen; zij kunnen dan namelijk onder het hok om daar lekker te zand-badderen of om tegen de regen te schuilen of beschutting te vinden tegen de brandende zon.

 

Ikzelf ben echter compleet afgestapt van kippennachthokken en wil u vertellen waarom:

Een kip bestaat voor 80% uit vocht. Dat vocht komt er ook uit. Wanneer kippen in een nachthok zitten komt er enorm veel warmte en vocht van hen af. Het gevolg daarvan is dat er allerlei bacterieen gaan groeien en de kippen kwalen en aandoeningen krijgen.

Sinds mijn kippen ( vanaf ongeveer 2012 ) altijd buiten de nacht doorbrengen, heb ik totaal geen last meer van kwalen en aandoeningen! 

En het mooiste van alles is dat ze hier zelf voor gekozen hebben. De Orpingtons konden kiezen voor op stok in het kippenverblijf of de blokhut, maar konden ook op stok boven de overdekte kippenzandbak. En die keuze was snel gemaakt.

I.v.m. roofdieren heb ik echter wel gaaspanelen gemaakt die s’ avonds voor het afdak geplaatst kunnen worden. Maar de Orpingtons zitten zowel s’winters als zomers altijd in de openlucht onder het afdak op stok! En ze zijn sindsdien kerngezond!

Roofdieren
Wanneer u in een omgeving woont waar vossen, fretten of ander soort roofdieren actief zijn, is het raadzaam om in de opening naar buiten een luikje te maken, die je s\’ nachts dicht kunt doen, zodat de kippen veilig opgesloten zitten en er verder niks bij kan komen. 

Ventilatie
Verder is het belangrijk om een ventilatierooster in de nok van het hok te plaatsen, zodat er genoeg ventilatie (geen tocht!!) in het hok is en bacteriën geen kans krijgen om te gaan broeien. Maar wanneer u een afdak maakt met gaasramen, dan is dat nog veel en veel beter! 

Witkalken
Ook is het aan te raden om het kippenhok aan de binnenkant wit te kalken met grond verf ( blijft goed zitten en is niet duur ) aangezien daardoor ongedierte sneller ontdekt zal kunnen worden en tevens zorgt het voor meer licht in het hok.

Zitstokken
Iedereen kent wel de opmerking “met de kippen op stok”. Het zal dus ook niemand verbazen dat kippen graag op een verhoging zitten en ’s nachts graag op stok gaan. Vaak zie ik dat mensen uit onwetendheid ronde stokken gebruiken, of veel te smalle stokken. Zowel orpingtonkrielen als grote orpingtons zitten heel graag op vierkante balken van 70 mm x 70 mm, maar balken van 50 mm x 70 mm zijn ook geschikt, als je maar zorgt dat de hoeken afgerond worden. Zulke balken kun je eventueel ook op plaatsen buiten het kippenhok gebruiken ( in het nachthok in ieder geval !! ) en u zult zien dat de kippen er overdag dankbaar gebruik van zullen maken ( om lekker te zonnen of iets dergelijks ).

Tuinbalken van 70x70mm zijn uitstekend geschikt als zitstokken voor zowel de orpingtonkriel als de grote orpington Eventueel zouden tuinbalken van 70x45mm ook voldoen, maar 70x70mm is beter! Kalk de balken wel wit ivm luis ! Kippen zitten gráág op flinke stokken, tuinbalken zijn uitermate geschikt,
gezien het formaat ( 70mm x 70 mm ) én door de afgeronde hoeken ! Ook in de schaduw wordt er graag van de balken gebruikgemaakt!

  

Hierbij een duidelijke tekening van wat wél goed is en wat niet:

Zandbadderen
Kippen hebben zand nodig om in te kunnen scharrelen maar ook om te kunnen “zandbadderen”. Dit is iets wat de kip graag doet zodra de zon lekker begint te schijnen, en dan ligt de kip te genieten van het zand én de zon. Zorg dus altijd dat de kippen een gelegenheid hebben om te kunnen zandbadderen.

Bij een hok op poten, zou u zo’n zanderig gedeelte onder het hok kunnen maken, bijvoorbeeld zoals op één van de foto’s hieronder het geval is: Bij een kippenhok op poten zou u de ruimte kunnen benutten door er een zandbak te creëren waar uw kippen lekker kunnen zandbadderen; uw kippen zullen uw dankbaar zijn!

Bij ons hebben de kippen overal gelegenheid om te zandbadderen omdat wij alles 2x per jaar voorzien van een paar kuub betongruis van de Fa. Kuysten uit Waalwijk. Het betongruis werkt perfect, want het absorbeert zoals kattenbakkorrel maar wordt ook net zo makkelijk weer droog als de zon er op staat. Tevens bevat het stof en steentjes en ( na een regenbui ) mineralen die de kippen tot zich nemen.

Tevens kapselt het de kippenpoep mooi in met zand, waardoor er niet snel stankoverlast ontstaat. En de kippen zandbadderen ee heel graag in. Daarnaast is de poep er eenvoudig uit te zeven. Dus minder afval tot gevolg, liever gezegd: pure kippenmest die weer voor andere zaken gebruikt kan worden! 

En nog een voordeel: mijten en luizen houden totaal niet van zand! Zand schuurt mijten en luizen open! 

Broedkisten
Broedkistjes zitten vaak aan het nachthok vast of zijn bevestigd in het nachthok. Wijzelf hebben een aardappel-kistje in het varkenshok op de plank staan ( daar gaat altijd één bepaalde hen haar ei leggen ), 2 grote en 2 kleine in / aan het kippenhok en 2 onder de kippen-veranda ( zie op de foto’s hierboven ).

Vooral in de zomer, maar ook in de winter, maken de kippen gráág gebruik van de buitenkistjes. Op de één of andere manier zitten ze gewoon graag buiten. Het nadeel kan wel zijn dat de eieren worden gestolen door eksters of andere vogels ( alleen tijdens de paartijd ).Een aardappelkistje gevuld met stro kan ook uitstekend dienstdoen als broedkist !!

Drinkwaterplaats
Aangezien een kip ten alle tijde de beschikking moet kunnen hebben over vers, koud drinkwater, is het voor de verzorger het makkelijkste om een omgevallen emmer ( zie foto ) aan te schaffen. Het voordeel van zo\’n emmer is dat je deze helemaal met water kunt vullen en dan op z’n kant kunt zetten.

Reinigen van de drinkemmer
Ook is het raadzaam om de emmer eens in de zoveel tijd te reinigen. Met een borstel kunt u het voorste deel reinigen, maar de binnenzijde van de emmer is wat lastiger. Als u deze toch een keer onderhanden wilt nemen, dan kunt u kiezels gebruiken; stop flink wat kiezels in de emmer en schut de emmer flink op en neer en in de rondte; de steentjes kunt u na gebruik gewoon weer uit de emmer schudden.

Nieuw drinkwatersysteem voor kippen en kuikens

Lees hier over het nieuwe systeem!

Drinkwater uit koelbox

  

Voersilo
Aangezien kippen graag graven, óók in hun voer, is het aan te raden om een kippenvoersilo aan te schaffen. Deze zijn in verschillende afmetingen beschikbaar, naar gelang de behoeften. Aangezien de kippen toch hoe dan ook hun graaf-gedrag zullen vertonen, is het aan te raden om een voersilo op te hangen of op een verhoging te plaatsen om te voorkomen dat deze omvalt.

Kippenvoer
Kuiken IIKuikens van 0-6 weken krijgen kuikenvoer I ( kan korrel maar ook meel zijn ) en kippen van 7 weken oud tot aan de leg moeten op kuikenvoer II ( korrel of meel ) !! Dit is zéér belangrijk, want in dit voer zit alles wat opgroeiende kippen nodig hebben! Jonge hennen die nog niet oud genoeg zijn om te leggen, kunt u het beste op kuiken II zetten totdat ze aan de leg raken; dan gaat u over op legvoer. Als snoepgoed kun je ze ook af en toe een handje graan geven.

Legvoer geeft u aan hennen die aan de leg zijn. In dit voer zit namelijk extra kalk verwerkt; dit heeft de kip nodig voor de eier-productie. Hierin heeft u de keuze uit korrel of meel. Wanneer uw kippen goed eten van de korrel, is het aan te bevelen om de korrel te blijven voeren ( geeft minder rotzooi én u weet zeker dat uw kip alles binnen krijgt, bij meel kan de kip alle lekkere dingen eruit pikken en de rest laten liggen ). Als snoepgoed kunt u ze een handje gemengd graan geven ( vinden ze geweldig!! ).

Maagkiezel/ grit
Kippen die vrij rond kunnen scharrelen, nemen door het gepik op de grond, ook steentjes tot zich. Wanneer een kip echter niet buiten de ren zal kunnen scharrelen, dan is het erg belangrijk om ervoor te zorgen dat er voldoende maagkiezel/ grit in het hok aanwezig is. Een kip heeft dit namelijk nodig voor de aanmaak van de eieren ( kalk ) en tevens voor een goede spijsvertering. U zou een bakje kiezel neer kunnen zettten, maar wat ook een mogelijkheid is om het te mengen met het voer. Wat ook leuk is, is om de kiezels in het rond te strooien en de kippen lekker de boel op te laten pikken!

Vers groenvoer
Kippen zijn dol op vers groen. Wanneer zij in een weiland of grasveld lopen, pikken zij steeds kleine stukjes van het gras en slikken dit door. Als u geplukt gras aan de kippen geeft, kunnen ze dit niet klein maken en komen de lange slierten in hun krop vast te zitten; iets wat u absoluut moet zien te voorkomen ( kan krop-ontsteking veroorzaken met uiteindelijke de dood als gevolg ) ! Knip gras, muur en ander groen dus altijd eerst in kleine stukjes voordat u het aan uw kippen voert! Ze zullen u dankbaar zijn, want ze zijn er dól op!! Kippen zijn dol op muur ( Stellaria Media ), ook wel \”vogelmuur\” genoemd. De engelsen noemen dit lekkere groen niet voor niks Chickenweed !

Fruit
Kippen zijn dol op appelen! Snij de appel in schijfjes en smikkelen maar! ippen zijn dol op appelen, maar voer dit wel als snoepgoed en niet als hoofdvoer! Ze worden er erg dik van! Vooral grote orpingtons vervetten nogal makkelijk!

 

Wilt u weten hoe u ziektes en kwalen kunt voorkomen? Lees dan de pagina over