Auteur: Mammientje
Afwijkende eierschalen kunnen verschillende oorzaken hebben.Verkeerde voeding, ziektes, stress, leeftijd van de hen.
Verkeerde voeding en water
Wanneer er onbalans in je voeding is. Bv je geeft ze het allergoedkoopste voer en daarnaast geef je ze niets kunnen je kippen een tekort aan mineralen en vitaminen krijgen. Bij een tekort aan vitamine D ( krijgen ze binnen door buiten te zijn), calcium en fosfor kan je zwakke schalen krijgen. Bij teveel vitamine D (dat je bv in hun water extra toevoegt) kunnen er zandkoppen op het ei komen.
Bij slecht oud water in vieze bakken kunnen je hennen eieren leggen met een zwakke schaal. Maar ook als je je hennen te zout eten geeft gaan ze zwakschalige eieren leggen.
Ongekleurde eieren kunnen ontstaan door ziektes zoals IB, EDS en AI maar ook bij stress
Ziektes
Bekende schaalafwijkingen door ziektes zijn:
IB (Infectieuze Bronchitis), MS (Mycoplasma Synovia), EDS (Egg Drop Syndrome) en AI (Aviaire Influenza)
Frommelei door IB
– IB (Infectieuze Bronchitis), na ongeveer 1 tot 2 weken na de infectie gaat de hen frommeleieren, ringeieren, zandkopeieren, ongekleurde eieren en zwakschalige eieren leggen.
– MS (Mycoplasma Synovia), hen legt glazige punt eieren
– EDS (Egg Drop Syndrome), hen legt ongekleurde eieren, windeieren, zwakschalige eieren.
– AI (Aviaire Influenza), hen legt ongekleurde eieren, windeieren, zwakschalige eieren.
Ontstoken eileider
Is de eileider ontstoken dan kunnen er ontstekingsvocht en resten van niet voldoende ontwikkelde dooiers en schalen in het nest worden aangetroffen. Dit wordt ook wel eiconcrement genoemd. Als de resten al een tijdje in het lichaam hebben gezeten, kunnen ze in verharde vorm uit komen. De Engelsen noemen dit wel ”lashegg”. Als de ontsteking niet vanzelf overgaat, is er vaak weinig aan te doen.
Stress
Door stress worden eieren gelegd met witte spikkels, een verdikking, een witte waas, dubbeldooiers, windeieren, platte misvormde eieren en eieren met witte ringen kunnen door stress ontstaan. Stress krijgen ze door bv omdat je hok vol bloedluizen zit, of de hen is het laagste in rang en een hogere hen in rang wil op dezelfde plek haar ei leggen waar de hen ook zit op het zelfde moment.
Maar ook wanneer een hen net begint te leggen of een hen die al op leeftijd is en haar ei leg periode is bijna afgelopen, kunnen ze door de hormonale veranderingen afwijkende eieren leggen.
Door stress kan de regelmaat in de eisprong verstoord worden. Zo kunnen er twee eieren tegelijk in de eileider zijn. Als ze tegen elkaar aan “botsen” komt er bij het ene ei een afgeplatte kant en het andere ei een ring met extra kalkafzetting
Besmeuring van eieren met bloed kan komen door cloacapikkerij, een groot ei of doordat de hen nog maar pas legt en het nog een beetje opgerekt moet worden
Wanneer je hen een afwijkende ei legt probeer er dan te achterhalen wat de oorzaak ervan is. Is het eenmalig, dan is er vaak niks aan de hand. Bij stress, kijk hoe je het voor de hen kan verminderen of oplossen. Wanneer het aan het voer ligt, kan je er ook makkelijk een verandering in brengen door bv over te gaan op een ander merk of door vitamines en groen aan het menu toe te voegen. Wanneer het komt door ziekte kan er soms niet veel aan gedaan worden. Soms gaat het zo over en soms helaas niet.
Er zijn echter wel ervaringen dat het toevoegen van Magnesiumtabletten zou helpen om kwaliteit van de schalen te verbeteren ( toelichting van een ervaren fokker Ruud ter Haar; “De achtergrond achter magnesium: Magnesium en zwavel zijn nodig voor heel veel enzymen in het lichaam . Als er niet genoeg opneembaar magnesium is , kan zwavel niet opgenomen worden . En dus kunnen er onvoldoende enzymen gemaakt worden . Door een grote hoeveelheid magnesium toe te voegen, geef je de vorming van enzymen een steun in de rug” ).
Je staat er niet elke dag bij stil maar voordat een eitje gebakken of gekookt op je bord ligt, is er al heel wat mee gebeurd.
Een hen doet er ongeveer 25 uur over om een ei te maken. De basis is een geel balletje ( de dooier) in de eileider van de hen. De eileider is een gekronkelde buis van zo’n 75 cm lang.
De dooier zakt langzaam de eileider af naar buiten. Een dooier is eigenlijk een eicel met veel reservevoedsel. Onderweg wordt het netjes ingepakt. Eerst komt er eiwit omheen, daarna 2 vliezen en de schaal. Terwijl het ei door de eileider glijdt, wordt de achterkant puntig. De voorkant blijft stomp. Ook krijgt het ei in haar spuiterij een kleurtje.
Eieren zijn gezond, ze rijk aan vitamine A, D1, B1 en B2 en mineralen als kalk, fosfor en ijzer. Daarnaast zijn ze zeer smakelijk en bieden ontelbare mogelijkheden voor tongstrelende gerechten. Een ei heeft in de keuken nog veel meer “nevenfuncties” zoals bindmiddel, kleurmiddel en als garnering.
Vroeger werden eieren zelfs gebruikt door kunstschilders om verf te maken.
Er zijn ook afwijkende eieren. Soms vallen 2 balletjes eigeel tegelijk in de eileider van de hen, daar kan ook een schaal om komen. Een dubbeldooier heet zo’n ei.
Dubbeldooier
Soms legt een hen een ei zo groot als een duivenei. Vaak zit hier geen dooier in. Het komt doordat een stukje eiwit is losgeraakt van de wand van de eileider. Het lichaam denkt dat het stukje een eicel is en pakt het netjes in. Zo’n mini eitje noemen ze scheet of hanenei. (Vroeger dacht men dat hanen deze mini eitjes legden).
Ei met stinklucht
Een ei kan anders gaan smaken door het eten wat de hen krijgt.
Van stinkeieren kunnen verschillende oorzaken hebben. Zoals door kippenvoer wat bv veel choline (zit in raapzaad) bevat. Niet alle hennen hoeven hier stinkeieren door produceren. Wanneer je overgaat op een ander merk voer/ anders samengesteld kan het zomaar over zijn.
Wanneer je nog steeds stinkeieren hebt kan je ook nog denken of je je eieren goed bewaard. Niet naast uien of sterk ruikend fruit bewaren. Of je hebt ze te veel knoflook, vis, uien gegeven. Maar ook wanneer het legnest te vochtig is en hierdoor het strooisel beschimmeld is geraakt, kunnen de eieren een vreemd geurtje door krijgen.
geurend ei
Een lichte dooier
De dooierkleur wordt beïnvloed door het voer wat de kippen eten. Het van van heel licht geel tot donker oranje gekleurd zijn. Het heeft voornamelijk te maken met de hoeveelheid caroteen wat door hun eten zit.
Bij een infectie in de darmen of wormbesmetting lukt het sommige hennen niet om het pigment uit het voer door te geven aan de dooier.
Bloed in ei
Door een gesprongen adertje in de eileider kan er wat bloed in het ei mee ingekapseld worden. Soms gebeurt dit als de hen een infectie heeft of tekort aan vitamine K
